www.dovb.fora.pl

Jakub

Szabla â broń biała, jednosieczna (czasem obosieczna, jeśli posiada tzw. pióro na końcu głowni). Pierwsze ślady szabli znajduje się na terenach starożytnej Persji, Asyrii, Egiptu czy Chinach (gdzie prawdopodobnie powstała). W Europie szabla po raz pierwszy pojawiła się prawdopodobnie w V wieku w czasie tzw., wędrówek ludów, co jednak w żaden sposób nie wpłynęło na uzbrojenie europejskie. Szable z długą głownią i małą krzywizną były używane przez kaukaski lud Awarów, który osiedlił się na terenie Kotliny Karpackiej tworząc tam swoje państwo. Jednak mimo bezpośredniej styczności szable nie przyjęły się i wraz z upadkiem Kagnatu Awarskiego (początek IX w.) szable zniknęły ze średniowiecznej Europy. Następnym wydarzeniem wprowadzającym szable do Europy były najazdy Węgrów, którzy używali szabel w czasie swoich wypraw po Europie w X w. Jednak po klęsce na Lechowym Polu (955) i stworzeniu własnej państwowości szybko ulegli wpływom średniowiecznej Europy, co skutkowało porzuceniem szabli aż do końca XIV wieku, kiedy to najazd Turków zmusił ich do adaptacji tureckiej broni. (Z wrogiem najlepiej walczyć jego własną bronią.) W Polsce szable stały się bardzo popularne w IV ćwiartce XVI wieku, jednak wzmianki o nich pojawiają się prędzej. Mimo bliskich kontaktów z Rusią, a później Węgrami szable na ziemiach polskich rozpowszechniają się dopiero w drugiej połowie XV wieku. Powodów tego było kilka. Polska czerpała wzorce głównie z Europy Zachodniej, gdzie szabla nie była stosowana. Wraz z odbudowaniem silnego państwa Moskiewskiego przez Iwana Groźnego Polska i Litwa zdobyły silnego przeciwnika, który w dużej mierze posługiwał się właśnie szablami. Bezpośredni kontakt z tą bronią sprawił, że mieszkańcy państwa polskiego zaczęli zauważać auty tej broni. Kolejnym powodem włączenia szabli do kanonu uzbrojenia było rosnące niebezpieczeństwo od strony tureckiej i krucjata prowadzone przez króla Polski i Węgier Władysława Warneńczyka. Polityka dynastyczna Jagiellonów była ukierunkowana na tereny Węgier, gdzie szabla była stosowana już dość powszechnie. Kolejnym uwarunkowaniem były zmiany w europejskiej sztuce wojennej, jakie nastąpiły po szerokim zastosowaniu broni palnej. Nastąpił spadek znaczenia konnych rycerzy na polu bitwy i wzrost znaczenia piechoty uzbrojonej w nieznaną bądź mało stosowaną broń jak halabarda, widły bojowy czy młot lucereński. Szabla przez wiele lat była traktowana pogardliwie, gdyż używały jej właśnie przedstawiciele stanów niższych. Aleksander Górski w „Historii Piechoty” podaje, że w II połowie XV w. w rocie pana Marka na 466 żołnierzy, 186 piechurów uzbrojonych było w szable. Więc szabla w późnośredniowiecznej Polsce nie była super wielkim dziwactwem.

Tak więc, w oparciu o powyższe, pozwalam sobie stwierdzić, iż szabla bardzo dobrze pasuje do drabów.

Obecnie jestem w trakcie próby zrobienia takowej. Zastanawiam się nad 2 z tego skanu.

(Patrz galeria)

Marek

brat zapomniał dopisać iż powyższy tekst powstał na podstawie książki "Dzieje szabli w Polsce"

i linki których brat jako plebs dodać jeszcze nie może:
strona z powyżej wspomnianej książki
http://www.dovb.fora.pl/images/galleries/6138943205569e03b03c6b-002043-wm.jpg

ołtarz stwosza w Bambergu
http://www.dovb.fora.pl/images/galleries/21400415505569e074da34c-002100-wm.jpg

szabla ciechanowska
http://www.dovb.fora.pl/images/galleries/18224165685569e066a7ee2-002086-wm.gif

ksienc litewski Zygimont Korybutovicz wjezdza w Prage
http://www.dovb.fora.pl/images/galleries/5769480285569e05993a3d-002073-wm.jpg

I to co mi udało się znaleźć:

Norymberga kościół św. Sebalda - Stwosz
http://www.dovb.fora.pl/images/galleries/15829339865569e4565aa58-003094-wm.jpg

Bamberg - miedzioryt wita Stwosza
http://www.dovb.fora.pl/images/galleries/7007735345569e4f8d99b1-003256-wm.jpg

Wit Stwosz. Fragment ołtarza w bazylice mariackiej
http://www.dovb.fora.pl/images/galleries/3820204345569e51acebf6-003290-wm.jpg

Nawrócenie św. Pawła kaplica św Trójcy Wawel
http://www.dovb.fora.pl/images/galleries/2621260535569e53bbaa21-003323-wm.jpg

Na podstawie tych informacji i przejrzenia sztuki pozwalam sobie postawić tezę iż granica między szablą, kordem a tasakiem czasem mogła być bardzo płynna

Lothar

Głębiej zaglądając w klasyfikacje i rozróżnienia między szablą a kordem lepiej zacząć od postawienia sobie pytania czym jest Kord. By lepiej sobie to wyobrazić warto nazwać go "po imieniu" czyli messer (nóż z niemieckiego).
By kord był kordem:
-musi mieć widoczny przekrój głowni w części rękojeści(okładziny nie mogą zakrywać stali). W innym wypadku w nomenklaturze średniowiecznej byłby mieczem (bronią dla uprzywilejowanych).
-wyłącznie kord może mieć ostrze proste, choć sztych może mieć różną orientację (ku środkowi, bądź ku górze). Nawet bardziej przystosowane do cięć mają profil preferujący pchnięcia.
-kord (w zasadzie to chyba tylko jeden znaleziony) może mieć obusieczne ostrze.
-Kord (nie licząc niektórych rugerów/burdeszów) zawsze zwieńczony jest głowicą kapturkową, wysoką lub kruczym dziobem.
-tylko kordy mają jelec typu "bydlęca główka"
-data i miejsce znalezienia (ewentualna przewaga wpływów kulturowych) też mogą pomóc w ustaleniu granicy

Już tych parę punktów pozwala w dużym stopniu rozróżnić te dwie bronie, choć zawsze pozostaną jakieś egzemplarze sporne. My ludzie uwielbiamy szukać granic własnych nazw i dla tego klasyfikacja zawsze jest tematem gorącym i głębokim niczym ocean ;p